Dünya genelinde her gün 30 binden fazla hesap, zayıf şifreler veya veri sızıntıları nedeniyle ele geçiriliyor. Küresel çapta yapılan araştırmalara göre, kullanıcıların %65’i aynı şifreyi birden fazla platformda kullanıyor ve bu durum siber suçlular için büyük bir avantaj sağlıyor. Peki, dijital güvenlik ve şifre güvenliğinizi nasıl artırmanın yolları ne?
Şifre Yönetimi
NordPass’in 2024 Şifre Güvenliği Raporu’na göre, dünya genelinde en çok kullanılan şifreler arasında “123456”, “password” ve “admin” hâlâ üst sıralarda yer alıyor. Sadece 2023 yılında 500 milyondan fazla hesap, tahmin edilmesi kolay şifreler nedeniyle ele geçirildi. Siber güvenlik uzmanları, güçlü şifreler oluşturmak ve her platform için farklı şifre kullanmak gerektiğini vurguluyor.
Çok Faktörlü Kimlik Doğrulama (MFA) ve şifre yönetici yazılımlar
Uzmanlara göre, hesap güvenliğini artırmanın en etkili yollarından biri çok faktörlü kimlik doğrulama (MFA) kullanmak. Google’ın yaptığı bir araştırmaya göre, MFA kullanan hesapların ele geçirilme olasılığı %99 oranında azalıyor. Bunun yanı sıra, 1Password, LastPass ve Bitwarden gibi şifre yöneticileri, kullanıcıların güvenli ve benzersiz şifreler oluşturmasına yardımcı oluyor.
Veri ihlalleri rekor kırıyor
Statista’nın raporuna göre, 2023 yılında dünya çapında 7,9 milyar veri ihlali gerçekleşti. En büyük saldırılardan biri, yalnızca geçtiğimiz yıl 533 milyon Facebook kullanıcısının kişisel verilerinin sızdırılmasıyla sonuçlandı. Türkiye’de ise KVKK’nın yayımladığı verilere göre, 2023 yılında 2,4 milyon vatandaşın kişisel verileri sızdırıldı. Bu tür saldırılar, kullanıcıları daha bilinçli olmaya ve ek güvenlik önlemleri almaya zorluyor.
Siber suçlar artışta: Cezalar katlanıyor
Son yıllarda siber suçlardan hüküm giyen kişi sayısı hızla artıyor. Europol’ün 2024 Siber Suç Raporu’na göre, Avrupa’da siber dolandırıcılıktan mahkum olan kişi sayısı 2019’a kıyasla %220 arttı. ABD’de 2023 yılında FBI’ın İnternet Suçları Şikayet Merkezi’ne (IC3) yapılan başvuruların toplam maddi kaybı 10,3 milyar doları buldu. Türkiye’de ise 2023 yılında siber suçlarla ilgili açılan dava sayısı %35 oranında arttı ve bu suçlardan hüküm giyenlerin sayısı 3 bini geçti.
VPN kullanımı artıyor
Global Web Index verilerine göre, dünya genelinde VPN kullanan internet kullanıcılarının oranı %28,3 seviyesinde. Türkiye’de ise bu oran %36’ya ulaşarak, ülkedeki internet kullanıcılarının üçte birinden fazlasının VPN ile gizliliğini korumaya çalıştığını gösteriyor. VPN kullanımındaki bu artış, erişim engellerini aşmanın yanı sıra kişisel verileri koruma ihtiyacından da kaynaklanıyor.
Türkiye’de VPN kullanımı serbest. Bununla ilgili yasal bir kısıtlama bulunmuyor. Ancak, güvenli bir VPN servisi kullanmak en önemli noktalardan biri. Ücretsiz VPN kullanmak ise bazı riskleri beraberinde getiriyor. Bunun istisnalarından biri Proton VPN’in ücretsiz servisi olarak görülebilir. Servis bazı kısıtlamalarla birlikte ücretsiz olarak da kullanıma sunuluyor.
VPN kullanarak başka bir lokasyondan bağlantı kurabilirsiniz. Ama kurduğunuz VPN sağlayıcı eğer güvensizse, sizin de güvenliğinizi tehlikeye itebilir. Ücretsiz VPN’ler genellikle verilerinizi satabilir. NordVPN, ExpressVPN veya ProtonVPN gibi güvenilir hizmetler tercih edilebilir.
İçeriğe erişmek istediğiniz ülkenin sunucusuna bağlanmalısınız. ProtonVPN gibi güvenli uygulamalarda VPN bağlantısı koparsa, internet trafiğinizi otomatik olarak durduran Kill Switch özelliği vardır. Son olarak da verilerinizi kaydetmeyen VPN sağlayıcılarını kullanmak daha güvenlidir.
Siber suçların maliyeti katlanarak artıyor
IBM’in 2024 Veri İhlali Maliyet Raporu’na göre, bir veri ihlalinin kurumsal şirketlere ortalama maliyeti 4,45 milyon dolar seviyesine ulaştı. Bireysel kullanıcılar için ise kimlik hırsızlığı vakalarında ortalama zararın 1400 dolar olduğu tahmin ediliyor. Çalınan verinin kullanıldığı yere, araca göre bu maliyet azalıp artabilir.
